Diyabet, bakım ve özen gerektiren, yeterli bakım yapılmadığı, tedaviye uyulmadığı durumlarda ciddi tehlikeler doğuran bir hastalıktır. Gebelikte diyabetin görülmesi hem anne hem de bebek sağlığı açısından hayati tehlikeler doğurur.
Böyle bir durumda gebelik süresince gerekli tetkikler yapılmalı, kan şekeri sürekli kontrol altında tutulmalı, anne ve bebeğin sağlığı için gerekli önlemler alınmalıdır. Gebe daha önceden diyabet hastası olabilir. Bunun yanında diyabet hamileliğe bağlı olarak da ortaya çıkabilir. Buna gestasyonel diyabet denir.
Diyabetli Annenin Gebeliği: Burada gebenin diyabetli olduğu bilinmektedir. Bu gebede tip 1 diyabetin görülme olasılığı daha fazladır. Burada gebe önceden diyabetlidir ancak bazı durumlarda belirtiler hamilelikte ortaya çıkabilir. Bu hususa da dikkat edilmelidir.
- a) Anne İçin Tehlikeler: Hamilelik sırasında annenin insülin ihtiyacı artacağından önemli sorunlar ortaya çıkar. Bu sorunlardan bazıları: Böbrek enfeksiyonu, mantar oluşması, tiroid bezinin çalışmasında aksaklıklar olarak belirtilebilir.
- b) Bebek İçin Tehlikeler: Çocukta çeşitli anormallikler görülebilir. Akciğeri gelişmeyebilir. Kalp, sindirim sistemi, iskelet sisteminde anormallikler olabilir. Bebeğin ölüm riski yüksektir. Bebek normalden daha kilolu olabilir.
Tüm bu durumlar gebelik sırasında kan şekerinin yüksek olmasından kaynaklanır. Eğer gebelik sırasında kan şekerinin düzeyi kontrol altına alınırsa bu riskler azalır. Aksi taktirde doğum sırasında da problemler ortaya çıkar.
Gestasyonel Gebelik: Gebeliğe bağlı olarak annede ortaya çıkan diyabettir. Bebeğin gelişimi için glukoz gereklidir. Vücut bu yüzden insülin hormonunun çalışmasını azaltmak için önlemler alır. Bu durum uzun sürerse gebede kan şekerinin düzeyi-insülin hormonunun baskılanmasından dolayı artar. Böylece gestasyonel diyabet ortaya çıkar.
Gestasyonel diyabetin, daha önce düşük yapmış gebelerde,, gebelik öncesi kilosu fazla olanlarda ve ailesinde diyabet hastası bulunan gebelerde gelişme ihtimali daha yüksektir.
- a) Anne İçin Tehlikeler: Gestasyonel diyabette şeker koması, hamilelikten önce de diyabetli olan gebelere göre daha az görülür. Kan şekeri kontrol edilmezse böbrek enfeksiyonu ve mantar oluşabilir.
- b) Bebek İçin Tehlikeler: 1) Bebek normalden iri doğabilir.
2) Doğum sırasında sıkıntı yaşanabilir.
3) Anormalliklerin görülme riski daha düşüktür.
4)Anne karnında bebeğin ölme riski, kan şekerinin yüksek seyretmesi durumunda artabilir.
Gebelik sırasında sık sık tetkikler yapılarak, kan şekerinin düzeyi tespit edilebilir. Anne ve çocuğun sağlığı kontrol altında tutularak ikisi için de var olan tehlikeler en aza indirilebilir. Bu konuda hem anne adayları hem de doktorlara büyük iş düşmektedir.